De belangrijkste vraag van ouders bij het gebruik van vreemde talen thuis is welke strategie ze moeten volgen. OPOL, of “Eén persoon, één taal”, is een populaire strategie die in meertalige gezinnen wordt gebruikt om de taalontwikkeling van kinderen te bevorderen. Het is een gouden standaard voor tweetalige verbetering, maar sommige gezinnen vinden het moeilijk om deze aanpak consequent te ondersteunen. Het is geen slecht idee om de beperkingen van de OPOL-methode in overweging te nemen. Laten we eens kijken naar een aantal van deze mogelijke nadelen:
• Een mogelijk probleem met OPOL is dat het kan leiden tot onevenwichtigheden in taalvaardigheid tussen gezinsleden. Als bijvoorbeeld de ene ouder uitsluitend de minderheidstaal spreekt en de andere de meerderheidstaal, kan het kind de meerderheidstaal beter beheersen omdat het er in de bredere omgeving vaker aan wordt blootgesteld.
• Consistentie is cruciaal voor het succes van OPOL. Het handhaven van consistentie kan echter een uitdaging zijn, vooral als er externe factoren zijn die het taalgebruik beïnvloeden, zoals sociale interacties, school of taalvoorkeuren van de gemeenschap.
• In huishoudens waar OPOL strikt wordt gehandhaafd, kunnen gezinsleden beperkingen ervaren in hun vermogen om vrijuit met elkaar te communiceren, vooral als ze elkaars taal niet machtig zijn.
• Kinderen die opgroeien met OPOL kunnen het moeilijk vinden om sociaal te integreren in omgevingen waar de meerderheidstaal wordt gesproken, zoals op school of met leeftijdsgenootjes. Dit kan leiden tot gevoelens van isolement of problemen bij het vormen van vriendschappen.
De overeenkomst is de individuele keuze van kinderen. Kinderen neigen vaak van nature naar de taal die ze het meest horen als ze thuiskomen van school, waardoor het voor ouders moeilijk kan zijn om consequent de minderheidstaal te blijven spreken. Sommige kinderen kunnen ook aarzelen om de taal van de minderheid te spreken in het bijzijn van hun vrienden om niet op te vallen, wat nog een extra uitdaging vormt voor ouders. En als het om huiswerk gaat, geven kinderen misschien de voorkeur aan hulp in de taal die ze op school leren, waardoor ouders onder druk komen te staan om van taal te veranderen. Veel gezinnen die met OPOL begonnen, kozen uiteindelijk voor een flexibelere gemengde taalaanpak omdat ze dat een praktischer optie vonden.
Het kiezen van een taalstrategie wordt beïnvloed door verschillende praktische en emotionele factoren. Ouders moeten bepalen hoe ze zowel de kwaliteit als de kwantiteit van de taalblootstelling kunnen garanderen, in het bijzonder aan de minderheidstaal, voornamelijk via sociale interacties. Dit besluitvormingsproces wordt beïnvloed door de taalvaardigheid van de ouders, hun voorkeuren en de context van de gemeenschap. De noodzaak van taalgebruik is ook een kritische overweging, omdat kinderen de kans moeten krijgen om beide talen te gebruiken, vooral de minderheidstaal.
Het is echter niet de enige beschikbare aanpak. Hier zijn enkele alternatieven:
1. Minderheidstaal thuis (ML@H): Bij deze aanpak wordt de minderheidstaal uitsluitend thuis gebruikt, ongeacht het aantal aanwezigen. Dit kan betekenen dat beide ouders de minderheidstaal met elkaar en met hun kinderen spreken.
2. Tijd- en plaatsstrategie: Deze strategie houdt in dat voor elke taal specifieke tijden of plaatsen worden aangewezen. De ene taal wordt bijvoorbeeld thuis gesproken, terwijl een andere taal buitenshuis of tijdens bepaalde activiteiten wordt gesproken.
3. Gemengd taalbeleid: Sommige gezinnen kiezen voor een gemengd taalbeleid waarbij beide ouders beide talen door elkaar spreken of talen binnen zinnen mengen. Dit kan leiden tot een gemengde taalomgeving, wat sommige gezinnen natuurlijker vinden.
4. Taalblootstelling via de media: Een ander alternatief is om kinderen bloot te stellen aan de doeltaal via de media, zoals boeken, films, muziek en educatieve programma’s. Zelfs als de ouders de taal niet vloeiend spreken, kunnen ze op die manier toch aan de taal worden blootgesteld. Zelfs als de ouders de taal niet vloeiend spreken, kan dit toch zorgen voor blootstelling en helpen bij het ontwikkelen van taalvaardigheden.
5. Betrokkenheid bij de gemeenschap, taalkampen of onderdompelingsprogramma’s: In gemeenschappen met een sterke aanwezigheid van een bepaalde taal kan betrokkenheid bij gemeenschapsactiviteiten, zoals culturele evenementen of taallessen, de blootstelling aan de taal thuis aanvullen.
6. Belangrijke personen in de buurt van kinderen: Taal Nannies of Tutors en Interactie met Peer.
Het is belangrijk dat gezinnen hun unieke omstandigheden, voorkeuren en doelen in overweging nemen bij het kiezen van een aanpak om meertaligheid in hun gezin te bevorderen. Wat voor het ene gezin het beste werkt, kan voor een ander gezin minder effectief zijn.
Sommige ouders passen de door hen gekozen taalstrategie van meet af aan toe, terwijl anderen zich tot deze strategie wenden nadat ze op uitdagingen zijn gestuit, zoals wanneer hun kinderen naar school gaan, wanneer er nieuwe broertjes en zusjes bijkomen, of als de meertalige ouder besluit om de meerderheidstaal naast de minderheidstaal in te voeren, met name in minderheidstaalprojecten thuis (ML@H). De effectiviteit van de taalstrategie wordt echt op de proef gesteld als kinderen integreren in de maatschappij. Als gevolg daarvan heroverwegen veel gezinnen hun strategieën om zich aan te passen aan veranderende situaties. Ze erkennen dat hun kinderen misschien niet hetzelfde niveau van vloeiendheid in de dominante taal bereiken als hun eentalige tegenhangers totdat ze ongeveer 5 jaar oud zijn, ook al worden ze voornamelijk ondergedompeld in de dominante taalomgeving. Emotionele overwegingen spelen een rol bij het handhaven van strategieën nadat kinderen naar school zijn gegaan. Ouders maken zich zorgen of kinderen wel comfortabel kunnen integreren in hun omgeving als ze steeds meer tijd buitenshuis doorbrengen.
Denk er ook aan dat kinderen zich ertegen kunnen verzetten dat de minderheidstaal sprekende ouder de meerderheidstaal spreekt, omdat het hen vreemd of onnatuurlijk kan klinken. Omgekeerd kunnen ze er de voorkeur aan geven dat de minderheidstaal ouder in de minderheidstaal communiceert, omdat ze dat authentieker en oprechter vinden klinken. Bovendien kunnen kinderen er zelfs de voorkeur aan geven dat beide ouders uitsluitend de meerderheidstaal gebruiken als ze geen vertrouwen hebben in de minderheidstaal, vooral als ze weinig mogelijkheden hebben om die te gebruiken.
Wees niet bang om de mogelijkheden van gemengd taalgebruik op te zoeken. Een belangrijk voordeel is dat het de band tussen ouders en kinderen kan bevorderen in hun respectievelijke moedertaal, of in de minderheidstaal als de ouder in de dominante taal ervoor kiest. Gewoonlijk wordt de minderheidstaal de primaire communicatiemethode binnen het gezin, terwijl de meerderheidstaal wordt gereserveerd voor interacties tussen de ouder in de meerderheidstaal en de kinderen wanneer ze alleen zijn. Door deze aanpak krijgen kinderen een beter begrip van het authentieke zelf van hun ouders, wat een echo is van de voordelen van OPOL en de methode van één taal voor twee ouders. Bovendien voorziet deze strategie kinderen van een tweetalig rolmodel in hun meertalige ouder. Ouders dienen als essentiële modellen en beïnvloeders bij het vormen van de tweetalige identiteit van hun kinderen, wat het belang van ouderlijke betrokkenheid bij de taalontwikkeling benadrukt.
Vergeet niet dat kinderen uit gezinnen die OPOL gebruikten niet beter de hoofdtaal spraken dan kinderen uit gemengde gezinnen. Dit suggereert dat de sleutel tot het opvoeden van tweetalige kinderen meer ligt in de manier waarop ouders thuis talen gebruiken dan in het strikt vasthouden aan OPOL. Gezinnen moeten rekening houden met de beperkingen van elke taalstrategie en verschillende manieren verkennen die passen bij hun unieke omstandigheden en doelen. Een effectieve taalontwikkeling bij kinderen hangt af van verschillende factoren, waaronder betrokkenheid van de ouders, consistentie en blootstelling aan beide talen, wat het belang onderstreept van flexibele benaderingen die zijn afgestemd op de individuele gezinsdynamiek.
