Ebeveynlerin evde yabancı dil kullanırken en çok merak ettiği konu hangi stratejinin izleneceğidir. OPOL ya da “Bir Kişi, Bir Dil”, çok dilli ailelerde çocukların dil gelişimini desteklemek için kullanılan popüler bir stratejidir. İki dilli gelişimin altın standardıdır, ancak bazı aileler bu yaklaşımı tutarlı bir şekilde desteklemekte zorlanmaktadır. OPOL yönteminin sınırlamalarını göz önünde bulundurmak kötü bir fikir değildir. Şimdi bu potansiyel dezavantajlardan bazılarını inceleyelim:
• OPOL ile ilgili potansiyel bir sorun, aile üyeleri arasında dil yeterliliğinde dengesizliklere yol açabilmesidir. Örneğin, ebeveynlerden biri sadece azınlık dilini konuşurken diğeri çoğunluk dilini konuşuyorsa, çocuk daha geniş bir çevrede daha sık maruz kaldığı için çoğunluk dilinde daha yetkin hale gelebilir.
• OPOL’ün başarısı için tutarlılık çok önemlidir. Ancak, özellikle sosyal etkileşimler, okul veya topluluk dil tercihleri gibi dil kullanımını etkileyen dış faktörler varsa, tutarlılığı korumak zor olabilir.
• OPOL’ün katı bir şekilde uygulandığı hanelerde, aile üyeleri birbirleriyle özgürce iletişim kurma becerilerinde kısıtlamalar yaşayabilir, özellikle de birbirlerinin belirledikleri dillerde yetkin değillerse.
• OPOL ile büyüyen çocuklar, okul veya akranları gibi çoğunluk dilinin konuşulduğu ortamlarda sosyal olarak entegre olmayı zor bulabilirler. Bu durum potansiyel olarak izolasyon hissine veya arkadaşlık kurmakta zorlanmaya yol açabilir.
Mesele çocukların bireysel tercihleridir. Çocukların okuldan eve döndüklerinde doğal olarak en çok duydukları dili kullanmaya yönelmeleri yaygındır, bu da ebeveynlerin azınlık dilini tutarlı bir şekilde konuşmaya devam etmelerini zorlaştırabilir. Bazı çocuklar da arkadaşlarının yanında dikkat çekmemek için azınlık dilini konuşmaktan çekinebilir ve bu da ebeveynler için başka bir zorluk yaratır. Ev ödevleri söz konusu olduğunda ise çocuklar okulda öğrendikleri dilde yardım almayı tercih edebilir ve bu da ebeveynler üzerinde dil değiştirme baskısı yaratabilir. OPOL ile başlayan birçok aile, daha pratik bir seçenek olarak gördükleri için daha esnek bir karma dil yaklaşımını tercih etti.
Bir dil stratejisi seçmek, çeşitli pratik ve duygusal faktörlerden etkilenir. Ebeveynler, özellikle sosyal etkileşimler yoluyla azınlık diline maruz kalmanın hem niteliğini hem de niceliğini nasıl sağlayacaklarına karar vermelidir. Bu karar verme süreci ebeveynlerin dil yeterlilikleri, tercihleri ve toplum bağlamından etkilenir. Çocukların her iki dili, özellikle de azınlık dilini kullanma fırsatına sahip olması gerektiğinden, dil kullanımının gerekliliği de kritik bir husustur.
Ancak, mevcut tek yaklaşım bu değildir. İşte bazı alternatifler:
1. Evde Azınlık Dili (ML@H): Bu yaklaşımda azınlık dili, evde bulunan kişi sayısına bakılmaksızın yalnızca evde kullanılır. Bu, her iki ebeveynin de azınlık dilini birbirleriyle ve çocuklarıyla konuşmasını içerebilir.
2. Zaman ve Yer Stratejisi: Bu strateji, her dil için belirli zamanlar veya yerler belirlemeyi içerir. Örneğin, bir dil evde konuşulurken, diğeri ev dışında veya belirli etkinlikler sırasında konuşulabilir.
3. Karma Dil Politikası: Bazı aileler, her iki ebeveynin de her iki dili birbirinin yerine konuştuğu veya cümleler içinde dilleri karıştırdığı karma bir dil politikası benimsemeyi tercih etmektedir. Bu, bazı ailelerin daha doğal bulduğu karma bir dil ortamına yol açabilir.
4. Medya Aracılığıyla Dil Maruziyeti: Bir başka alternatif de çocukları kitaplar, filmler, müzik ve eğitim programları gibi medya aracılığıyla hedef dile maruz bırakmaktır. Ebeveynler dili akıcı bir şekilde konuşmasa bile, bu yine de maruz kalma sağlayabilir ve dil becerilerini geliştirmeye yardımcı olabilir.
5. Topluluk Katılımı, Dil Kampları veya Daldırma Programları: Belirli bir dilin güçlü bir şekilde var olduğu topluluklarda, kültürel etkinlikler veya dil dersleri gibi topluluk etkinliklerine katılım, evde dile maruz kalmayı tamamlayabilir.
6. Çocukların Yakınlarındaki Önemli Kişiler: Dil Dadıları veya Eğitmenler ve Akranlarla Etkileşim.
Ailelerin, evlerinde çok dilliliği teşvik etmek için bir yaklaşım seçerken kendilerine özgü koşulları, tercihleri ve hedefleri göz önünde bulundurmaları önemlidir. Bir aile için en iyi sonuç veren yaklaşım, başka bir aile için aynı derecede etkili olmayabilir.
Bazı ebeveynler seçtikleri dil stratejisini en başından itibaren benimserken, diğerleri, çocukları okula başladığında, yeni kardeşler geldiğinde veya çoğunluk dilini konuşan ebeveyn, özellikle Evde Azınlık Dili (ML@H) kurulumlarında azınlık dilinin yanı sıra çoğunluk dilini de kullanmaya karar verdiğinde olduğu gibi zorluklarla karşılaştıktan sonra bu stratejiye yönelebilir. Dil stratejisinin etkinliği, çocuklar topluma entegre oldukça gerçek anlamda test edilmektedir. Sonuç olarak, çok sayıda aile değişen durumlara uyum sağlamak için stratejilerini yeniden gözden geçirmektedir. Bu aileler, çocuklarının baskın dil ortamında bulunmalarına rağmen, yaklaşık 5 yaşına gelene kadar baskın dilde tek dilli akranlarıyla aynı akıcılık seviyesine ulaşamayabileceklerini kabul etmektedirler. Çocuklar örgün eğitime başladıktan sonra stratejilerin sürdürülmesinde duygusal kaygılar söz konusudur. Ebeveynler, çocukların evlerinden uzakta geçirdikleri zaman arttıkça çevrelerine rahatça entegre olup olamayacakları konusunda endişelidir.
Ayrıca çocukların, azınlık dilini konuşan ebeveynin çoğunluk dilini konuşmasına, kendilerine yabancı veya doğal gelmeyebileceği için direnç gösterebileceğini unutmayın. Tersine, azınlık dilindeki ebeveynin azınlık dilinde iletişim kurmasını tercih edebilirler, bunu daha otantik ve samimi bulabilirler. Buna ek olarak, çocuklar azınlık dilinde kendilerine güvenmiyorlarsa, özellikle de bu dili kullanma fırsatları kısıtlıysa, her iki ebeveynin de yalnızca çoğunluk dilini kullanmasını tercih edebilirler.
Karma dil kullanımı seçeneklerini araştırmaktan korkmayın. Önemli bir avantajı, ebeveynler ve çocuklar arasındaki bağları kendi ana dillerinde veya baskın dil ebeveyninin katılmayı seçmesi halinde azınlık dilinde geliştirme kapasitesidir. Tipik olarak, azınlık dili aile içinde birincil iletişim şekli haline gelirken, çoğunluk dili, çoğunluk dilini konuşan ebeveyn ile çocuklar yalnız kaldıklarında aralarındaki etkileşimler için ayrılır. Bu yaklaşım sayesinde çocuklar ebeveynlerinin otantik benliklerine dair daha derin bir anlayış kazanarak OPOL ve iki ebeveynli tek dil yönteminde görülen faydaları yineler. Dahası, bu strateji çocuklara çoğunluk dilini konuşan ebeveynlerinde iki dilli bir rol modeli sağlar. Ebeveynler, çocuklarının iki dilli kimliğini şekillendirmede temel modeller ve etkileyiciler olarak hizmet etmekte ve dil gelişiminde ebeveyn katılımının önemini vurgulamaktadır.
OPOL kullanan ailelerin çocuklarının ana dili Mixing ailelerin çocuklarından daha iyi konuşmadığını lütfen unutmayın. Bu durum, iki dilli çocuklar yetiştirmenin anahtarının OPOL’a sıkı sıkıya bağlı kalmaktan ziyade ebeveynlerin evde dilleri nasıl kullandıklarında yatabileceğini göstermektedir. Aileler, her bir dil stratejisinin sınırlarını göz önünde bulundurmalı ve kendilerine özgü koşullara ve hedeflere uygun farklı yollar keşfetmelidir. Çocuklarda etkili dil gelişimi, ebeveyn katılımı, tutarlılık ve her iki dile de maruz kalma gibi çeşitli faktörlere bağlıdır ve bireysel aile dinamiklerine göre uyarlanmış esnek yaklaşımların önemini vurgulamaktadır.
